Blokhutboot Magazine

VAARBEWIJSVRIJ · VIER UNIEKE VAARGEBIEDEN IN MIDDEN-NEDERLAND: BOMMELERWAARD · BIESBOSCH · LAND VAN MAAS EN WAAL · DE LINGE Beleef échte avonturen!

Inhoudsopgave Colofon Copyright ©2024 Blokhutboot.nl. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, door middel van druk, fotokopieën, geautomatiseerde gegevensbestanden of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Aansprakelijkheid De uitgever sluit iedere aansprakelijkheid als gevolg van druk- en zetfouten uit. De uitgever is niet aansprakelijk voor gegevens die door derden worden verstrekt. Rechten Bij de samenstelling van deze uitgave hebben de makers getracht alle rechthebbenden te achterhalen. Diegenen die desondanks menen rechten te kunnen doen gelden, wordt verzocht contact met ons op te nemen. BLOKHUTBOOTMAGAZINE | INHOUDSOPGAVE 2 BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE Verklaring faciliteiten havenblokjes Sanitaire voorzieningen Wasmachine Boodschappen doen Snackbar Restaurant Fiets te leen/ te huur Speeltuin Water bijvullen 42 DE LINGE 03 Voorwoord 04 Over Blokhutboot.nl 05 Opstaplocaties 06 - 07 DE BOMMELERWAARD 08 - 09 Routeplanner Bommelerwaard 10 - 11 Heerewaarden 12 - 13 De Lithse Ham 14 - 15 Alemsche Gat en Gat van Sientje 16 - 17 De Zandmeren 18 - 19 Van de Zandmeren varen naar Heusden 20 - 23 Heusden Vesting 24 - 25 De Afgedamde Maas 26 - 27 Het Esmeer & De Neswaarden 28 - 29 DE BIESBOSCH 30 - 31 Overzichtskaart De Brabantse Biesbosch 32 Beleef de natuur op het ritme van eb en vloed 33 Het Oude Maasje 34 - 35 De Aakvlaai 36 Nationaal Park 37 Kanoën door de Biesbosch 38 - 40 Vind je weg door de Brabantse Biesbosch 41 De Donge 42 - 43 DE LINGE 44 - 45 Routeplanner De Linge 46 - 47 Gorinchem - Heukelum 48 - 50 Oude ambachten en verdedigingswerken 51 - 53 Varen door de Betuwe 54 Geldermalsen 55 Rivier De Korne en Oranjestad Buren 56 - 57 LAND VAN MAAS EN WAAL 58 - 59 Routeplanner Land van Maas en Waal 60 - 61 Overzichtskaart De Gouden Ham 62 - 64 De Gouden Ham 65 De Moringerwaarden 66 - 67 De Maas op richting Lithoijen 68 - 69 De Maas op richting De Loonse Waard 70 - 71 Kidspagina 73 Varen doe je samen! 74 - 75 Kennismaken met de Blokhutboot 76 - 79 Varen en manoeuvreren DE BIESBOSCH 28 73 VAARINFORMATIE 56 LAND VAN MAAS EN WAAL 06 DE BOMMELERWAARD

Trots presenteren we alweer het vierde nummer van Blokhutboot Magazine. Een magazine dat niet alleen over onze boten gaat, maar voorál over de fantastische ervaring van varen en overnachten in het prachtige Nederlandse rivierengebied. Een blokhutboot is niet zomaar een boot. Het is, de naam zegt het al, een blokhut op een boot. De boot is uniek door zijn eenvoud en tegelijkertijd heb je meer comfort dan op een gemiddeld jacht. Er is een ruim terras, een uitgebreide keuken, een toilet met wastafel en zelfs een buitendouche. Slapen doe je op een comfortabel bed. Niet slecht voor een boot van slechts 8.5 meter lang. De voorbij varende blokhutboot is voor veel mensen al een bekend gezicht en daar zijn we trots op! Het vakantieconcept trekt een breed publiek. Van gezinnen met kinderen in allerlei leeftijden tot vriendengroepen die een paar dagen samen weg willen. Iedereen beleeft de blokhutboot op zijn eigen manier. Opstappen kan op vier locaties: De Bommelerwaard, De Biesbosch, Het Land van Maas en Waal en De Linge. Met een blokhutboot kom je op plaatsen waar je anders niet komt: in de stilte midden in de natuur tussen bijzonder dieren als bevers, ijsvogels en lepelaars, maar ook in een unieke historische stadshaven zoals die van Heusden. En, ook zonder vaarbewijs mag je met een blokhutboot op pad! In dit magazine maak je uitgebreider kennis met de vier karakteristieke vaargebieden en we vertellen je alles over varen met de bijzondere blokhutboot. Veel vaarplezier! Glenn & Inge De natuur was nog nooit zo dichtbij! BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE 3 FOTOWEDSTRIJD In dit magazine vind je vooral foto’s die door gasten zijn gemaakt. Stuur ook de mooiste foto’s van je belevenissen in de natuur en met de blokhutboot naar: blokhutboot.nl/ fotowedstrijd. Je maakt met je inzending kans op een heerlijk weekendje varen!

De Blokhutboot, geboren uit ervaring De blokhutboot is natuurlijk niet ‘uit de lucht komen vallen’. De boot is het resultaat van een jarenlang proces van sleutelen en schaven aan de optimale vorm, door een familie die verknocht is aan de watersport. De basis De familie Cornelissen was vroeger al vaak op en aan het water te vinden. Ook de huidige generatie gaat er graag met hun gezin op uit: kampvuurtje maken op een strand, kennis maken met de natuur en lekker zwemmen en ravotten in het water. De varende blokhut is ontstaan na een uitdagende discussie in de familie, ‘wat heb je nou eigenlijk écht nodig om van het water en van de natuur te genieten?’ Al snel kwamen we tot de conclusie dat dure ‘jachtdetails’ zoals een glimmende romp en een prachtige teakhouten betimmering geen noodzakelijke items zijn. Het antwoord was vooral: contact met het water en de omgeving, comfortabele ruimte en gebruiksgemak. Voeg deze wensen samen en het concept was geboren: een blokhutboot. De blokhutboot heeft veel bruikbare ruimte door het ‘vierkante’ ontwerp, contact met het water door de vrij lage romp en is gebruiksvriendelijk door haar eenvoud. In 2011 werd het prototype gebouwd op de jachtwerf van de familie, gewoon voor eigen gebruik en voor vrienden en kennissen. Iedereen vond het een superleuke boot en dat zette aan tot denken. Na een verhuurtest op Marktplaats volgden tientallen aanvragen om de boot te huren. In het eerste jaar 42 huurders, die allemaal even enthousiast terug kwamen. De commerciële onderneming Blokhutboot.nl was geboren. Het prototype werd daarna verder doorontwikkeld tot een comfortabele boot, eenvoudig te bedienen en gemakkelijk te varen. Alles is zo ingericht dat ook een ongeoefende schipper er veilig mee op pad kan. Het huidige model is de ideale boot om optimaal van de natuur en van elkaar te genieten. De blokhutboten trekken een hele brede doelgroep van liefhebbers: de fervente kampeerder, de ‘bootjesgek’ zonder eigen boot, gezinnen met jonge kinderen, iedereen die houdt van lekker rommelen op en rond de boot, kanoën en zwemmen, beversporen zoeken, vissen, hout sprokkelen voor het kampvuur, kortom een actieve vakantie waarin niemand zich zal vervelen. Verleden heden toekomst De blokhutboot evolueert door de jaren heen. Waar het prototype gebouwd werd als catamaran van staal werd voor de eerste echte blokhutboten een compleet nieuwe aluminium romp ontworpen en gebouwd. De eerste serie van vijf boten werd uitgevoerd met conventionele diesel aandrijving. Maar al in 2015 werd een compleet nieuwe, volledig elektrische aandrijving ontwikkeld, met de zon als voornaamste energieleverancier. Een serie van tien elektrisch varende blokhutboten werd gebouwd. Aan het comfort werd ook gedacht, de boten werden uitgerust met hulpschroeven voor en achter voor meer wendbaarheid en de boten kregen verwarming voor meer comfort in het voor- en najaar. Al doende leert men Het elektrisch varen gaat niet vanzelf. De technieken zijn nieuw en grotendeels in eigen huis ontwikkeld. Dat zorgt voor de nodige uitdagingen: hoe groter de accu, hoe meer gewicht, hoe meer gewicht, hoe meer vermogen men nodig heeft om vooruit te komen enzovoorts. Bij een elektrisch varende boot telt ineens elke % mee. Het blokhutboot-prototype (links) en de huidige blokhutboot (hierboven). Een blokhutboot gaat het water in voor een nieuw vaarseizoen BLOKHUTBOOTMAGAZINE | OVER BLOKHUTBOOT 4 BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE

DE BOMMELERWAARD In de zand- en grindgaten is het heerlijke zwemwater ideaal voor gezinnen met kinderen! De zandstranden en de oevers zijn uitermate geschikt voor een BBQ met familie en vrienden en marshmallows op het kampvuur tot diep in de nacht. Het meest veelzijdig! Cultuur & Natuur Natuur & Rust De ideale combinatie! DE BIESBOSCH Ontdek de smalle kreekjes en afgelegen eilandjes van Nationaal Park de Biesbosch. Er is een grote kans dat je lepelaars, ijsvogels, bevers en zelfs de visarend tegenkomt. Leg je boot aan in de natuur en geniet van de rust! BLOKHUTBOOTMAGAZINE | OPSTAPLOCATIES BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE 5 Opstaplocaties Vertrek met een blokhutboot kan vanaf deze vier locaties: Blokhutboot 3.0 In 2020 werd de derde generatie blokhutboten ontwikkeld. Met de bestaande elektrische boten als uitgangspunt werd de boot op de belangrijkste knelpunten aangepakt. in samenwerking met Oossanen Naval Architects werd de huidige aluminium romp volledig herzien. Het zwaartepunt werd verplaatst, met een langere scherpere boeg tot gevolg en ook het achterschip werd geoptimaliseerd. Resultaat: een weerstandreductie van bijna 20% die het in combinatie met de nieuwste zonnepanelen mogelijk maakt om een lichtere accu te plaatsen. Een lichtere accu levert nog een extra 5% reductie van weerstand op. Deze boot verbruikt dus in totaal zo’n 25% minder energie!! Ook aan de ergonomie werd gewerkt, door de boot 30cm langer te maken werd het achterdek een stuk ruimer en ook het voordek werd iets groter. Toekomst Ondanks al deze mooie ontwikkelingen blijft een uitdaging om volledig elektrisch te varen. Onze blokhutboten vertrouwen daarom nog altijd op een dieselgenerator als ‘range extender’ om lange afstanden te varen of wanneer de zon het af laat weten. Maar gelukkig staat de techniek niet stil. Er wordt de laatste jaren veel ontwikkeld op het gebied van accu’s. Wij denken dat de vierde generatie blokhutboten zonder ondersteuning van een dieselmotor moet kunnen varen, we verwachten snel de eerste volledig elektrische blokhutboot toe te kunnen voegen aan onze vloot. Never change a winning team! Hoewel de blokhutboten technisch dus een al een grote ontwikkeling hebben doorgemaakt, is het oorspronkelijke idee bij de vierde generatie hetzelfde als bij de eerste generatie. Het concept, de functionaliteit en de charme van de blokhutboot blijven altijd zoals je die van ons gewend bent. DE LINGE Neem een frisse duik of ga met een kano op ontdekkingstocht langs de met riet begroeide oevers. Langs de Linge vind je bovendien veel leuke historische dorpjes en steden waar je cultureel en culinair je hart kunt ophalen! LAND VAN MAAS EN WAAL Terrassen, outdooractiviteiten op en rond het water, pontjes, watersport en meer. In de zand-en grindgaten kun je heerlijk rustig aanmeren voor een dagje zonnen en zwemmen in het heldere water. Blokhutboot 3.0 wordt gebouwd op de werf.

De mooiste plekken om te overnachten De zandstrandjes van De Lithse Ham bieden je veel privacy en je kunt er heerlijk zwemmen, vissen, zonnen en barbecueën. Lekker uit eten Geniet van het havenleven en trakteer jezelf op een avondje uit eten bij De Zandmeren of in het centrum van Kerkdriel. Bourgondisch Heusden Leg aan in het pittoreske stadshaventje van Heusden en verken de oude straatjes met unieke winkels en gezellige restaurants. Waterpret in de mooiste speeltuin In Speeltuin De Neswaarden kunnen kinderen uren klimmen, klauteren, schommelen of spelen met water! Vaargebied De Bommelerwaard De Bommelerwaard is een dynamisch natuurgebied tussen Maas en Waal. Het gehele stuk Maas is bevaarbaar met de blokhutboot, je vertrekt vanaf Heerewaarden. Vaar langs kronkelende dijkjes, overnacht in oude rivierarmen en kom onthaasten! Je start op het punt waar Maas en Waal elkaar nét niet raken. Water is onlosmakelijk verbonden met de Bommelerwaard, het wordt niet voor niets een ‘eiland tussen de rivieren’ genoemd! De invloed van het water is hier overal merkbaar. Langs de Maas werd voorheen veel zand en grind gewonnen. De diepe, door mensenhanden gevormde plassen in het Rivierengebied zijn overblijfselen van die grind- en zandwinning. Vandaag de dag zijn de gaten vooral in gebruik door watersporters. In de zand- en grindgaten langs de Maas is het heerlijke zwemwater ideaal voor gezinnen met kinderen! De zandstranden en de oevers zijn uitermate geschikt om aan te meren voor een BBQ met familie en vrienden en marshmallows op het kampvuur tot diep in de nacht. In de prachtige natuur kom je vanzelf los van de alledaagse hectiek. Hier zie je de zon in het water zakken en kwetteren de vogels je ‘s ochtends weer wakker! Het rivierengebied van Heerewaarden tot en met Heusden is een veelzijdig gebied met mogelijkheden voor jong en oud! Wil je graag doorvaren naar de Biesbosch? Ook dat is tijdens een midweek goed mogelijk. BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BOMMELERWAARD BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE 7 Vaargebied De Bommelerwaard Heerewaarden Heerewaardensestraat 24 Heerewaarden Highlights

BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BOMMELERWAARD 8 BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE Heusden Aalst Nederhemert-Noord Hedel Ammerzoden Well Wellseind Zaltbommel Bokhoven Wijk en Aalburg Nederhemert-Zuid Hedikhuizen Veen Jachthaven W.Z.V Trident Jachthaven WSV Heusden Jachthaven De Hoge Waard Het Esmeer Jachthaven De Rietschoof Jachtclub Hedel Maas Maas Routeplanner Blz. 24-27 Blz. 18-19 220 222 224 226 228 230 De Neswaarden Blz. 20-23 Detailkaarten Bladzijde 10-13 Heerewaarden De Lithse Ham Bladzijde 14-17 Alem & Kerkdriel De Zandmeren Bladzijde 18-19 Varen van De Zandmeren naar Heusden Bladzijde 20-23 Vestingstad Heusden Bladzijde 24-27 De Afgedamde Maas De Neswaarden Terugkomsttijd: Zit je verblijf op de blokhutboot er bijna op? Zorg er voor dat je om 10:00 uur weer in de thuishaven bent (Vanuit de Lithse Ham nog een kwartier varen). Bereid je alvast voor zodat je niet in de haven alles nog in moet pakken. Wil je liever eerder terug komen? Laat het ons vooraf even weten! Vaartijden Met een blokhutboot vaar je zelfstandig naar de meest afgelegen plekjes midden in de natuur, bezoek je leuke stadshaventjes of geniet je van de rust in één van de vele zandgaten en natuurgebieden. Let op: in het laagseizoen is het vroeg donker en je mag na zonsondergang niet varen. Wil je naar de Biesbosch? Vanaf Heerewaarden is dat zeker 6 uur varen. Tussen Heusden en De Biesbosch zijn bovendien geen stopmogelijkheden. Houd er ook rekening mee dat de terugweg vanaf de Biesbosch anderhalf keer zo lang duurt omdat je dan tegen de stroom in vaart, dus vertrek op tijd! Heerewaarden-Kerkdriel 1 uur Heerewaarden-Heusden 3 uur Neswaarden - Heerewaarden 5,5 uur Heerewaarden - Biesbosch 6 uur Heusden-Biesbosch 3 uur (geen stopmogelijkh.) Gewande - Heusden 2 uur (geen stopmogelijkh.)

BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BOMMELERWAARD BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE 9 Hoenzadriel Kerkdriel Alem Rossum Heerewaarden Kessel Lith Maren-Kessel Gewande ‘s-Hertogenbosch Jachthaven Neptunus Koornwaard Jachthaven van Gent Jachthaven De Maas Jachthaven Heerewaarden Jachthaven De Lithse Ham Maas Waal Waal Maas Blz. 14-17 Blz. 10-13 205 206 208 210 212 214 216 218 Hogewaard Sluis St. Andries niet passeren Sluis Lith niet passeren Opstaplocatie Blokhutboot

Bootschappen Jumbo Dreumel Ekershof 5, Dreumel alleen bereikbaar met de auto PLUS Haagen Monseigneur Bekkerstraat 11, Lith Tip! Ben je in Dreumel om boodschappen te doen, dan kun je ook gezellig eten bij Jan! Aan tafel bij Jan Rooijsestraat 48, Dreumel 0487-571718 Jachthaven Heerewaarden Hogestraat 37 Heerewaarden  0487-571649 € 1,00 p/meter + toeristenbelasting Heerewaarden Heerewaarden is het startpunt van de locatie Bommelerwaard. Vanaf hier kun je stroomopwaarts over de Maas richting Heusden varen. Onderweg kom je zandgaten en plekken tegen waar je kunt overnachten in de natuur. Vaar vanaf de thuishaven van Blokhutboot stroomafwaarts richting de scheepswerf van Heerewaarden met de twee kranen. Links zie je nu de inham naar De Lithse Ham. In dit gebied kun je prachtig varen, zwemmen en overnachten. Meer informatie vind je op de volgende pagina’s. Je kunt eventueel vanuit Heerewaarden ook nog een stukje stroomopwaarts varen, richting het dorp Lith. Let wel op: direct na Lith liggen sluizen voor de beroepsvaart, daar mag je niet doorheen, het vaargebied Bommelerwaard houdt hier dan ook op. Net voorbij de inham van De Lithse Ham ligt rechts de ingang van de haven van Heerewaarden. De jachthaven ligt in het centrum van de camping, recht voor het restaurant, het toiletgebouw en de receptie. In het gezellige familierestaurant kan je terecht voor heerlijke gerechten en lokale specialiteiten. Ook bevindt zich op dit terrein waterskicentrum Splash. Hier kun je terecht voor diverse watersporten zoals waterskieën, wakeboarden en banaanvaren. Je kunt dit een dag van tevoren reserveren: 06-53695139 | splashparty.nl BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BOMMELERWAARD 10 BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE

Hapje eten? Rest. Camping Heerewaarden Hogestraat 37, Heerewaarden 0487-571649 | campingheerewaarden.nl Lithse Bakkertje Lithsedijk 17, Lith 0412-482373 | lithsebakkertje.nl Ons Heidje buitenterras Kesselsedijk 34, Maren-Kessel 06-57401182 Restaurant Puur Damen De Lithse Ham 3, Lith 0412-748011 | puurdamen.nl 205 Maas 205 209 207 206 208 Detailkaart Lith BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BOMMELERWAARD BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE 11 Vaartip Bij wind aan hogerwal aanmeren Zoek je een ligplaats in de natuur, vaar dan met de voorkant van de boot tegen de wind in naar de oever (hogerwal). Het fijnst lig je achter een hoge dijk of bomen of struiken. Op de afbeelding hiernaast zie je de juiste manier van aanmeren. Zorg ervoor dat de achterkant van de boot niet aan de oever komt. Let op met eb dat de boot ver genoeg van de oever af blijft liggen. Wegvaren doe je achteruit, de wind helpt je de juiste richting in.

BBQ-en? In De Lithse Ham vind je overal mooie plekken waar je aan kunt meren om te BBQ-en op een strandje. Geen BBQ-weer of geen zin om zelf te koken? Je kunt ook een hapje eten bij Restaurant Puur Damen in de haven. Jachthaven De Lithse Ham De Lithse Ham 3 Lith  06-22251264 € 1,35 p/meter + toeristenbelasting De Lithse Ham Recreatiegebied De Lithse Ham is schitterend gelegen in één van de uitgegraven grindgaten van de Maas. De ingang van De Lithse Ham ligt precies tegenover de scheepswerf van Heerewaarden met de kranen. Een groots waterrijk natuur- en recreatiegebied in de luwte van de stroom van de Maas. In dit gebied vind je mooie plekken om aan te meren voor een wonderbaarlijke overnachting in de natuur. De diverse kleine zandstrandjes bieden veel privacy. Aan de oevers kun je heerlijk zwemmen, vissen, zonnen of lekker barbecueën. Kijk op het kaartje op blz. 11 voor de mooiste plekjes (groene stippen). Op en rond het water kan je verschillende vogels spotten zoals de ijsvogeltjes. Let op: ze vliegen vaak vlak boven het water! In het hele gebied lopen ook Schotse Hooglanders en paardjes. 12 BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE

Bevers De kans dat je in dit gebied bevers ziet is groot! Bevers bouwen hun burcht aan de waterkant in het struikgewas. In de ochtend- en avondschemer verlaten ze hun burcht om op zoek te gaan naar eten. Probeer heel stil te zijn, dan spot je misschien een bever als je over het wateroppervlak kijkt. Hun snuit steekt boven het water uit en ze trekken al zwemmend een v-tje door het water. Hogewaard/Buitenpolder Verder stroomafwaarts na de camping van Heerewaarden zie je rechts een klein zandgat: de Hogewaard. Je mag hier niet invaren, maar wil je hier een mooie wandeling maken, vaar dan bij kilometerraaibordje 209 erin, houdt rechts aan, vlak voor de sluis naar de Waal mag je aan de rechterkant aanmeren. Je mag niet door de sluis! Breng een bezoek aan de beverburcht (zie bruine stip op kaart, de burcht is begroeid met planten) via de looproute in natuurgebied De Buitenpolder (trek goede schoenen aan!) Bij de kleine wateren kun je in de schemering vaak bevers zien. Let op de bomen die door bevers aangevreten zijn. Fort Sint Andries Op 15 minuten lopen vanaf de Hogewaard ligt het Fort SintAndries uit 1815. In april 1945 werd het fort door de Duitsers opgeblazen. Je kunt om het vervallen fort heen wandelen. Fort Sint Andries BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BOMMELERWAARD BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE 13

Jachthaven Mooie ligplaats Verboden te varen Wandelgebied Natuur Kilometerraaibordje Strand Bevers Diego de Schildpad Alemschepad (7 km) Looproute haven Alem (750 mtr) Looproute centrum Kerkdriel (1,5 km) Looproute met ‘t Zandpontje (750 m) Als je bij De Zandmeren aanlegt in de natuur kun je via ‘t Zandpontje naar de restaurants in de haven 205 Spot jij Diego? Alemschepad Kijk op pagina 17 voor meer uitleg ← Op de Maas mag je niet stoppen! 14 BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BOMMELERWAARD

Alemse Gat en Gat van Sientje Vanaf de Maas vaar je rechts het kanaal van Sint Andries in. In dit kanaal ligt een sluis waar je niet doorheen mag! Aan de andere kant ligt de Waal met veel beroepsvaart. Vaar je de sluis aan je rechterhand voorbij, dan kom je uit op een plas waar je links en rechts kunt aanmeren. Let goed op de windrichting want er is niet veel beschutting. Je kunt vanaf hier eventueel lopend naar de jachthaven om wat te eten. Jachthaven ’’de Maas’’ aan het einde van de plas is een prachtige plek om aan te meren. Er zijn douches aanwezig en in het Eetcafé Aan De Maas kan je lekker eten. Alem Tot 1935 lag Alem aan de Brabantse kant van de Maas. Door afsnijding van de meander kwam Alem ineens op de andere oever te liggen. En hoewel Alem dus tegenwoordig bij Gelderland hoort is de Brabantse mentaliteit hier zeker nog merkbaar! Klompenpad: Alemschepad Start: Herberg het Hart van Alem. Afstand: 7 km Het (veelal onverharde) Alemschepad voert je mee door het prachtige buitengebied van Alem. Langs boerenland, over rustieke weggetjes door een karakteristiek Maasheggenlandschap. klompenpaden.nl Heerlijke plek om te zwemmen en te genieten van de zon In de jaren ‘30 van de 20e eeuw werd de Maasmeander bij Kerkdriel afgedamd om de Maas rechter te maken. Wat overbleef waren het Alemse Gat en het Gat van Sientje, twee doodlopende stromen die nog steeds met de Maas in verbinding staan met daartussenin de langgerekte natuurlijke oeverwal van de voormalige Maasmeander. Vooral in het Alemse Gat lig je heerlijk rustig. Dit komt omdat je tussen twee hoge oeverwallen in ligt, daardoor lig je goed beschut. In het Gat van Sientje vind je aan de kant van de golfbaan ook enkele mooie ligplaatsen. Zoek de schildpad Diego de schildpad woont al 10 jaar in het Alemse Gat. Diego vertoont zich maar zelden in het openbaar. Weet jij hem ergens te spotten? Stuur dan een foto naar info@blokhutboot.nl. Hapje eten? Eetcafé Aan De Maas Jan Klingenweg 3, Alem 0418-663216 | eetcafedemaas.com Jachthaven De Maas Jan Klingenweg Alem  0418-661524 € 1,50 p/meter + toeristenbelasting BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE 15

De Zandmeren Vaartijd Heerewaarden - Kerkdriel: 1 uur Recreatiegebied De Zandmeren is een populaire plek voor allerlei watersporten. Het gezellige centrum van Kerkdriel is op loopafstand en heeft veel winkels en horeca. Let goed op zodra je Alem voorbij bent op de Maas, want net na kilometerpaal 211 kan je rechts afslaan richting Kerkdriel. Je verlaat de Maas en vaart links de Zandmeren op. Dit recreatiegebied biedt veel mogelijkheden om je prima te vermaken. Zo heeft De Zandmeren een ruim zandstrand met een strandpaviljoen. Je kunt er fijn zwemmen, suppen of kanoën. Om de Zandmeren loopt een leuke wandelroute met een trekpontje. En op de smalle landtong die de jachthavens verbindt, vind je enkele goede restaurants. De blokhutboot kan je aanleggen in de jachthaven Van Gent. Aan de andere kan van de landtong heeft restaurant Brandend Zand een mooie eigen aanlegsteiger, bij lunch/diner in het restaurant mag je er gratis overnachten! Overnacht in de natuur en geniet van een mooie zonsondergang en de rust. Op het kaartje op bladzijde 14 vind je de mooie plekjes. In de dorpskern van Kerkdriel zijn verschillende winkels zoals Kruidvat, Hema, groenteboer, kledingwinkels, enz. Ook vind je hier verschillende restaurants en cafés met terrasjes. Op vrijdag tussen 13:00 en 17:00 is de wekelijkse markt op het plein. Vanaf de Zandstraat rijdt overdag elk uur een buurtbus naar vestingstadje Zaltbommel, de centrumplaats van de Bommelerwaard. Jachthaven Van Gent Zandstraat 11 Kerkdriel  0418-633057 / 06-82451381 € 1,50 p/meter + toeristenbelasting Bootschappen Boon’s Markt Gasthuisstraat 11, Kerkdriel Lidl Kerkdriel Gasthuisstraat 56, Kerkdriel Ook op zondag geopend Service Apotheek Kerkdriel Kerkstraat 39A, Kerkdriel 0418-633567 Tip! Haal verse broodjes bij Brood&Zo Zondag gesloten 16 BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE

Jachthaven Verboden te varen Mooie ligplaats Trekpontje ‘t Zandpontje Wandelgebied Bevers Natuur Strand Looproute centrum Kerkdriel (1.5 km) Looproute met trekpontje Steiger Brandend Zand Uit eten in de haven? Paviljoen 212 Snacks en drinken Zandstraat 11, Kerkdriel 0418-633057 | vangentwatersport.nl Restaurant Dukdalf Zandstraat 9, Kerkdriel 0418-674195 | restaurantdukdalf.nl Brandend Zand Zandstraat 6, Kerkdriel 0418-634439 | brandend-zand.nl Horeca in het centrum Grand Café Opa Pietje Mgr. Zwijsenplein 13, Kerkdriel 0418-640262 | opapietje.nl Bezorgt ook maaltijden in de haven! Eeterij De Engel Nieuwstraat 3A, Kerkdriel 0418-631557 | restaurantdeengel.nl Pizzeria Da Roberto Mgr. Zwijsenplein 12, Kerkdriel 0418- 634728 | darobertokerkdriel.nl Café Babbels Mgr. Zwijsenplein 34, Kerkdriel 0418-631253 | cafebabbels.nl Sushi Eight Kerkstraat 29, Kerkdriel 06-45815164 | kerkdriel.sushi-eight.nl Pizzeria-Grillroom Maestro Teisterbandstraat 12, Kerkdriel 0418-635300 | maestro-kerkdriel.nl Brood & Zo Mgr. Zwijsenplein 12, Kerkdriel 0418-726961 | broodenzo.com Restaurant Brandend Zand heeft een eigen aanlegsteiger voor gasten! Fiets huren Chris van Uitert Teisterbandstraat 37, Kerkdriel 0418-637037 | chrisvanuitert.nl Restaurant Dukdalf Opa Pietje Lekker koel biertje bij Babbels BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE 17 BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BOMMELERWAARD

222 223 224 225 226 227 230 229 228 231 2 AfgedamdeMaas Van de Zandmeren varen naar Heusden Gebruik de route van Kerkdriel naar Heusden om lekker door te varen. Vanaf zandgat De Koornwaard is het nog zo’n 2 uur varen naar Heusden. Je mag op de Maas niet aanmeren. Onderweg vind je een drietal haventjes die eventueel geschikt zijn voor een tussenstop. Zandgat de Koornwaard Vanaf Kerkdriel zie je na ongeveer drie kilometer aan je linkerkant een ingang naar jachthaven Neptunus Koornwaard. Je kunt in zandgat de Koornwaard aanleggen in de natuur (zie inzetkaartje). Let goed op ondieptes, want dit gat wordt nog uitgebaggerd. Hedel en Bokhoven Na de 3e brug zie je rechts de ingang naar de jachthaven van Hedel. Helaas is deze haven niet toegankelijk voor een tussenstop met de blokhutboot (wel in noodgevallen). Vlak na het sluiskanaal van Den Bosch ligt links een steiger waar je mag stoppen Jachthaven Neptunus Koornwaard Gewande 1c 's-Hertogenbosch  06-18979588 € 1,75 p/meter + toeristenbelasting 18 BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BOMMELERWAARD

215 214 216 217 218 220 221 213 219 Maas Maas Maximakanaal Sluis Empel Jachthaven Neptunus Koornwaard 215 voor een bezoek aan café Het Veerhuis in het oude plaatsje Bokhoven. Bij dit café met terras kun je ook terecht voor een eenvoudige lunch. Bel vooraf of de steiger vrij is, het is niet makkelijk stoppen terwijl er vrachtverkeer aan komt. Leg de boot met meerdere touwen vast: de stroming in de Maas kan sterk zijn! Ammerzoden In Ammerzoden kun je een tussenstop maken aan de gastensteigeer van Restaurant Het Oude Veerhuis : rechts wanneer je de haven invaart. Let op: de steiger is alleen bedoeld voor restaurantbezoek en je moet vooraf even bellen of er plaats is. Als het laat wordt, overleg dan met het restaurant of je kunt overnachten in de haven. In het donker doorvaren naar Heusden of naar Kerkdriel is niet toegestaan. Tussen Ammerzoden en Heusden zijn geen tussenstops meer. Op de Maas mag je niet stoppen. Tussenstop maken? Café ‘t Veerhuis Bokhovense Maasdijk 12, Bokhoven 073-6311242 | het-veerhuis.nl Bel vooraf even of er plek is aan de steiger! Restaurant Het Oude Veerhuis Molendijk 1, Ammerzoden 073-5991342 | hetoudeveerhuis.nl Bel vooraf even of er plek is aan de steiger! BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BOMMELERWAARD BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE 19

Heusden Vesting De haven van Heusden Een bezoek aan het oude vestigingstadje Heusden is zeker de moeite waard. Je kunt de blokhutboot op twee plaatsen in de jachthaven aanmeren: aan steiger 8 (alleen voor overnachtingen) en in het kommetje van de stadshaven. Je vaart dan onder de ophaalbrug door: het is smal maar het past. Let op! Kijk vooraf goed op het kaartje waar je moet aanmeren en overleg met de havenmeester. Je mag in iedergeval niet aanmeren aan de meldsteiger, deze moet vrij blijven. De grote haven aan de andere kant is ook niet toegankelijk. Unieke skyline Op de vestingwallen van Heusden, aan de zijde van de Bergsche Maas, staan drie oude molens die de skyline van het vestingstadje een uniek gezicht geven. De graanmolens zijn nog volledig functioneel en je bent van harte welkom om ze te bezoeken wanneer ze draaien. (Er is geen vast schema) De molens worden beheerd door een gilde van vrijwillige molenaars. Jachthaven WSV Heusden Nieuwe Maasdijk 3A Heusden  0416-662584 € 15,- per boot + toeristenbelasting Na 16:00 aangemeerd in de haven? Dan moet je havengeld betalen. Vaartip Vaar de haven langzaam binnen, zet je hulpschroeven aan, roer in het midden houden, laat iemand aan stuurboord (rechterkant) mee kijken. Manoeuvreer met de hulpschroeven de boot op zijn plek. 20 BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE

230 229 Wie een stop maakt in Heusden, snuift meteen de 17e-eeuwse sfeer op: de stadsmuren met daarop de oude molens, de oude straatjes en huizen. Toch is het geen openluchtmuseum maar een écht, levendig stadje! Slenter op je gemak door schilderachtige straatjes met leuke winkels, kunstgalerieën, een ambachtelijke bakker, cafés en diverse restaurants. Probeer een terrasje te bemachtigen met uitzicht op het water. Iedere zondag zijn de winkels in Heusden Vesting open en dan is het er gezellig druk. Heusden ontdekken De vestingwerken en het centrum van Heusden zijn prima op eigen gelegenheid te bekijken, bijvoorbeeld met de stadswandeling op de bladzijde 22, maar wil je graag meer weten over de historie van deze unieke stad dan kun je ook een rondleiding met gids boeken! De gidsen van Regionaal Bureau voor Toerisme De Langstraat leiden je graag rond door het prachtige vestingstadje Heusden. Vol trots laten ze je de mooiste plekjes zien, waarbij ze de mooiste, grappigste of meest ontroerende verhalen weten te vertellen. Jachthaven Verboden te varen Passantenplekken Stadshaven / Steiger 8 Looproute naar havenkantoor (500 m) Molen BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BOMMELERWAARD BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE 21

Toeristisch Informatiepunt Heusden Molen Kerk Fundament kasteel Stadswandeling 5,1 km In den Verdwaalden Kogel Vismarkt 1, Heusden 0416-661933 | koogel.nl Culinair restaurant op de hoek met zicht op de mooie binnenstad. BRAVEAU Bar&Kitchen Vismarkt 3, Heusden 0416-757929 | restaurantbraveau.nl Gerechten met invloeden uit de hele wereld. ‘t Wapen van Heusden Vismarkt 5, Heusden 0416-666317 | wapenvanheusden.com Lunch, makkelijk eten in de avond of gewoon een bakje koffie? Brasserie Ons Gheluk Vismarkt 9, Heusden 0416-660101 | onsgheluk.nl Genoeg keuze op de kaart, of reserveer een dag vooraf een high tea, beer of wine. Boei 35 Putterstraat 92, Heusden 0416-662498 | boei35.nl Restaurant met prachtig uitzicht over de Maas. Borrelen en eten Bakkertje Deeg Botermarkt 13, Heusden 0416-661460 | bakkertjedeeg.nl Deze bakkerij vol nostalgie, brengt je niet alleen even terug in de tijd, maar je kunt er ook heerlijk ontbijten, lunchen of gewoon lekker zitten met een kopje koffie en een gebakje. ‘t IJshuys Botermarkt 21, Heusden 0416-660033 | ijshuys.nl Een bezoek aan ’t IJshuys moet dan ook zeker op je bucketlist staan! Eetcafé Havenzicht Vismarkt 2, Heusden 0416-662723 | havenzicht.nl Sfeervol eetcafé en terras met het beste uitzicht op de stadshaven. De Pannenkoekenbakker Vismarkt 4, Heusden 0416-662559 | pannenkoekenbakker.nl Favoriet bij kleine én grote bezoekers! Restaurant en Kookstudio VaNDijk Stadshaven 24, Heusden 06-55780836 | vandijkheusden.nl Bootschappen Hof van Heusden Hoogstraat 1, Heusden hofvanheusden.nl Zondag gesloten COOP Heusden Laagstraat 3, Heusden 1,4 km lopen Apotheek Het Quadraat Botermarkt 2, Heusden 0416-693535 Zaterdag en zondag gesloten. Botermarkt Hoogstraat Kikkerstr. Wijksestr. Burcht plein Burchtstraat Engstraat Stadshaven Nieuwstraat Molenstraat Oude Herptschepoort Wieldijk Wielstraat Herptsestraat Roomse Kerkstraat Gasthuisstraat Pelsestraat Kerkstraat Breestraat Synagogestr. Vis markt Joh. v. Brabantstraat Demer Demer Demer Demer Bloemstr. Scheepswerf Lombardstraat Putterstraat Schapenbrugstraat Oudheusdensestraat Pompstr. Sterrestr. Wittebr.str. Garnizoenstr. Bromsluis De Wiel Jachthaven Rijksvluchthaven Stadshaven BRUG HEESBEEN OUD HEUSDEN HERPT Gracht Gracht Gracht Waterpoort Stadshaven Drie Trompstr. Zustersteeg Schramstraat Putterstraat Ridderstraat 22 BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE

Bourgondisch genieten KookstudioVaNDijk Werelds genieten bij BRAVEAU Trakteer jezelf op een ijsje van ‘t IJshuys! De Verdwaalde Koogel Bij Eetcafé Havenzicht heb je mooi uitzicht op de stadshaven Bakkertje Deeg Borreltip! Haal lekkere verse delicatessen en noten voor op je borrelplank bij het Hof van Heusden. BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BOMMELERWAARD

Bootschappen Jumbo Wijk en Aalburg Markt 67, Wijk en Aalburg Boon’s Dagmarkt E.P. van Ooijenstraat 5, Aalst Apotheek Het Quadraat Perzikstraat 14C, Wijk en Aalburg 0416-693535 De Afgedamde Maas Vaartijd Het Esmeer - Heerewaarden: ca. 6 uur De Afgedamde Maas biedt mooie strandjes en rustige plekjes waar je optimaal kunt genieten van de natuur. Vanuit Heusden vaar je rechts onder keersluis ‘De Kromme Nol’ door de Afgedamde Maas op. Je vindt hier een mooi stukje natuur met rustig vaarwater langs karakteristieke dorpen en ligplaatsen. Vaar langs Camping ‘t Werdje (verboden aan te leggen) naar de T-splitsing. Dit is een mooi plekje om aan te meren midden in de natuur. Het Aailand van Nederhemert Als je op de T-splitsing naar rechts gaat zie je aan de rechterkant Het Aailand van Nederhemert met daarop het (helaas niet te bezichtigen) kasteel. Dit stuk van de Afgedamde Maas loopt dood, maar aan het eind, voorbij Wellseind vind je een aantal mooie ligplaatsen in de natuur: vaar rechts het kommetje in voor een ligplaats in het riet of leg aan in de buurt van het strandbad, daar lopen vaak paarden (niet aan of voorbij de ballenlijn aanleggen). Richting Wijk en Aalburg Ga je op de T-splitsing links dan vaar je verder de Afgedamde Maas uit langs Wijk en Aalburg. De eerst mogelijke stopplaats is de jachthaven van WZV Trident. Jachthaven WZV Trident Wijkse Bol 4 Wijk en Aalburg  0416-691800 € 1,30 p/meter + toeristenbelasting Passantenplek: meest linkse steiger Keersluis De Kromme Nol 24 BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BOMMELERWAARD vanaf 16:00 uur havengeld verplicht

230 226 228 229 227 233 232 231 BergscheMaas Maas Hapje eten? Happetap Wijkse Bol 4A, Wijk en Aalburg 0416-691155 | dehappetap.nl Makkelijke aanlegsteiger Proeflokaal Den Dijk Maasdijk 113, Wijk en Aalburg 06-48589484 | proeflokaaldendijk.nl Grillroom Aalburg De Galerij 2A 0416-696634 | grillroomaalburg.nl Tres Tapas en Winebar Maasdijk 1, Aalst 0418-304010 | trestapasaalst.nl Makkelijke aanlegsteiger 205 Jachthaven Mooie ligplaats Verboden te varen Veerpont Wandelgebied Natuur Strand Bijzondere locatie Molen Kilometerraaibord Looproute naar supermarkt (800 m) Looproute naar supermarkt (1 km) Bistro d’n Duuk Zaaiwaard 3, Aalst 0418-674424 | bistrodnduuk.nl Brasserie De Buurman Maasdijk 84A, Poederoijen 06-12196808 | brasseriedebuurman.nl Aanmeren alleen mogelijk in de natuur, rechts voor de sluis Tres Tapas en Winebar BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BOMMELERWAARD BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE 25

Het Esmeer & De Neswaarden Verderop de Afgedamde Maas, voorbij Veen, ligt aan de rechterkant een mooie recreatieplas: Het Esmeer. Dit gat kun je invaren en je kunt er aanmeren aan de natuuroevers. Om het Esmeer heen ligt recreatiegebied De Neswaarden. Een schitterend stuk natuur met strand, ligweide, sportveldjes en een prachtige grote speeltuin met veel water. Bij Bistro d’n Duuk kun je terecht voor een ijsje, een hapje en een drankje. Meer aan in de natuur, dan heb je gelijk mooie overnachtingsplaats. Met een korte wandeling loop je naar de speeltuin en bistro. Het is mogelijk nog iets verder stroomafwaarts te varen richting Andel. De Veense Put mag je helaas niet op. Dat is een privéplas. Het dorp Poederoijen heeft geen aanlegmogelijkheden en Andel heeft alleen een boodschappensteiger. Bij de Wilhelminasluis in Andel mag je niet verder varen! Jachthaven-Camping De Rietschoof Maasdijk 15 Aalst  0416-552488/06-51447766 € 10,- per boot + toeristenbelasting Jachthaven-Camping WSV Het Esmeer Zaaiwaard 3 Aalst  06-46391496 € 2,15 p/meter + toeristenbelasting 26 BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE

Speeltuin De Neswaarden Kom lekker spelen en ravotten in deze prachtige grote speeltuin van natuurlijk materiaal! Klim in de toestellen, spring in het water of neem een bal mee voor een spelletje. Toegang gratis. Tijdens het seizoen is de speeltuin dagelijks geopend: April-mei 10:00 - 18:00 uur Juni t/m Augustus 10:00 - 20:00 uur September-Oktober 10:00 - 18:00 uur Zin in een ijsje? Cafetaria ‘t Esmeer Zaaiwaard 3, Aalst (naast de bistro) Bootschappen Vanaf de natuurligplaatsen van Het Esmeer kun je eventueel boodschappen doen in Aalst, de looproute vind je op bladzijde 25. BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BOMMELERWAARD BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE 27 Spelen met water

BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BIESBOSCH Opstaplokatie De Biesbosch Waspik Scharlo 10 Waspik Vaargebied De Biesbosch Nationaal Park De Biesbosch is een beschermd natuur-gebied en het grootste zoetwatergetijdengebied van Europa. Onder invloed van eb en vloed ontstond een kletsnatte doolhof vol kreken, eilanden en wilgenbos. Je vertrekt vanuit Waspik. Bij het zien van de ruige wilgenbossen vergeet je dat je in Nederland bent! Ooit was de Biesbosch polderland. Dat veranderde toen de Sint-Elizabethsvloed de streek in 1421 plotsklaps overspoelde met zout water. Omdat ook het water van de Maas en de Waal de nieuwgevormde binnenzee in klotste, ontstond een uniek getijdengebied. Al 600 jaar lang vormen de getijden dit landschap van water, rietlanden en kreken. De Biesbosch is elke dag anders. Hier voelt niet alleen de bever zich thuis, maar het gebied is ook in trek bij veel soorten vogels. De ondiepe visrijke wateren trekken imposante vogelsoorten als visarend en zeearend. In de geulen en kreken van de Biesbosch kunnen liefhebbers van rust en natuur in alle seizoenen hun hart ophalen! Je vind er veel geschikte plekken omringd door groen waar je aan kunt meren. In de prachtige natuur kom je vanzelf los van de alledaagse hectiek. Hier is het nog écht stil ‘s avonds en zie je de zon in het water zakken. De vogels kwetteren je ‘s ochtends weer wakker! Op de blokhutboot heb je in principe alles bij wat je nodig hebt voor een fijne overnachting. Wil je even van boord voor boodschappen of een keer lekker uit eten dan kan dat vanuit de jachthaven in Geertruidenberg. Het Biesbosch Museumeiland is een bezoek waard voor jong en oud. Die Biesbosch is met de Bergsche Maas, de Donge en het Oude Maasje een veelzijdig vaargebied met mogelijkheden voor jong en oud! Genoeg Biesbosch gezien? Vanaf de Aakvlaai vaar je in 4 uur naar Heusden waar je kunt aanleggen in een leuke historische stadshaven (zie bladzijde 20-23). Highlights Spot een visarend en peddel door stille kreken Slapen op de mooiste plekjes in het groen Meer aan in De Aakvlaai voor een onvergetelijke nacht midden in de natuur. De natuur was nog nooit zo dichtbij! Ga op ontdekkingstocht met de kano in de smalle kreken en geulen die de Biesbosch rijk is en spot een bever of een zeearend. Vang de grootste karper De Biesbosch is een goede hotspot voor vissers. Gooi jij je hengel uit? Biesbosch weetjes Kom alles over dit zoetwatergetijdengebied te weten tijdens een bezoek aan het het interactieve Biesbosch Museumeiland. BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE 29

BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BIESBOSCH 30 BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE 260 255 205

250 BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BIESBOSCH BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE 31 Haven Drimmelen Niet toegankelijk!

Bootschappen ALDI Waspik Dorpsplein, Waspik PLUS Picorie Kerkstraat 27, Waspik Bereikbaar vanaf opstaplocatie met de auto Hapje eten? Wereldrestaurant Amber Scharlo 2, Waspik 0416-534202 | wereldrestaurantamber.nl 5 minuten lopen vanaf opstaplocatie Beleef de natuur op het ritme van eb en vloed De Biesbosch is een zoetwatergetijdengebied. Dit soort gebieden zijn uiterst zeldzaam in Europa, maar Nederland heeft het! Je komt in een doolhof van riviertjes, kreken en eilanden terecht. De Biesbosch is een unieke belevenis! Het ontstaan van De Biesbosch Zes eeuwen geleden bestond de Biesbosch nog niet. Onder Dordrecht lag toen polder De Groote Waard met weilanden, akkers en 16 dorpjes. Een enorme ramp in het jaar 1421, de Sint-Elisabethsvloed, veranderde de polder in een ondiepe binnenzee. Voedselrijk slib en zand werden aangevoerd door de Maas en Waal. Zo ontstond nat land waarop zich biezen, riet en wilgen vast konden zetten. Langzaamaan werden delen van de Biesbosch omgevormd tot cultuurland voor agrarisch gebruik. De weinige gebiedsbewoners konden hun huis alleen over het water bereiken. Zélfs de post werd per boot vanuit Drimmelen bezorgd. Door de open verbinding met de zee, kon het verschil tussen eb en vloed oplopen tot maar liefst 2 meter! De bouw van de Haringvlietdam (1970), zorgde voor een veel kleiner verschil tussen eb en vloed. Dit veranderde het aanzien van de Biesbosch ingrijpend! Nu is het één van de mooiste moerasgebieden van West-Europa. Het geroep van de uil, en de plons van een vis doorbreekt de stilte. Bevers, konijnen, reeën, bunzings, insecten en óntzettend veel vogelsoorten voelen zich hier thuis. Herstel van de natuur De laatste jaren probeert men agrarisch land weer terug te geven aan de natuur. Polders worden omgevormd tot een geulenstelsel met glooiende oevers en eilanden. Hierdoor ontstaat een uitgebreid natuurgebied en worden er krachtige kansen geschapen voor de terugkeer van planten en dieren die destijds verdwenen. Wat eerst landbouwgrond was, is nu een vogelrijk wetland. 1 Wereldrestaurant Amber 32 BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE

A27 250 Jachthaven De Langstraat Scharlo 6 Waspik  06-12997101 € 1,00 p/meter + toeristenbelasting Jachthaven ‘t Oude Maasje Overdiepsekade 2 Waspik  0416-312850 € 1,00 p/meter + toeristenbelasting Jachthaven Aquapelle Veerweg 7 Sprang-Capelle  0416-312163 € 1,50 p/meter + toeristenbelasting 205 Jachthaven Verboden (verder) te varen Bevers Natuur Veerpont Kilometerraaibordje Het Oude Maasje Vaartijd Waspik - 1e ingang De Biesbosch: ca. 1.5 uur (terug 2 uur) Onze opstaplocatie voor de Biesbosch is gelegen in Waspik aan een klein zijkanaal van ‘t Oude Maasje. Daarvandaan is het ongeveer een 1,5 uur varen naar de eerste ingang van de Biesbosch, dat is een mooi stukje varen en zo kun je de blokhutboot goed leren kennen. Vanuit de opstaplocatie verlaat je het zijkanaal Kerkvaart tot aan de splitsing. Aan de overkant zie je Jachthaven ‘t Oude Maasje. Ga je linksaf, dan vaar je richting de Biesbosch. Rechtsaf vaar je richting Capelle, je kunt niet onder de brug door. Het Oude Maasje Het Oude Maasje was de rivierbedding van de Maas voordat de rivier werd gekanaliseerd in 1904. Naast de opstaplocatie vind je nog twee andere jachthavens in dit gebied: Jachthaven ‘t Oude Maasje en de jachthaven van Sprang-Capelle: Aquapelle. Het Oude Maasje is heel rustig vaarwater. De weidse omgeving nodigt uit om in de vrije natuur te overnachten. Langs de oever kun je zeer eenvoudig aanmeren bij de stevige houten palen. Wil je de drukke Biesbosch (in de zomer) ontlopen dan is het Oude Maasje een rustige plek om te verblijven. Eerste ingang van de Biesbosch Aan het einde van het Oude Maasje vaar je door het openstaande keersluisje en verderop ga je linksaf de Bergsche Maas op. Let op dat je hier goed rechts blijft! Vaar onder de brug van de A27 door, dan kun je vlak daarna de eerste inham pakken naar de Biesbosch, hier vlakbij zijn de eerste mooie overnachtingsplekken in de Aakvlaai. BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BIESBOSCH BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE 33

De Aakvlaai Schuin tegenover de Amercentrale zie je de meest oostelijke ingang van de Biesbosch. Wanneer je de Maas verlaat, kom je meteen in rustig vaarwater terecht. Eenmaal in de Biesbosch heb je vrijwel meteen rechts de ingang naar de jachthaven van Hank. In de haven zijn faciliteiten zoals toilet en douches, er is ook een restaurant. Bij de invaart naar de jachthaven van Hank kun je ook rechts aanhouden naar de Aakvlaai. Deze in 1999 door de mens aangelegde overlooppolder is een prachtig recreatiegebied dat een bezoek waard is! In het gebied zijn enkele herkenbare oriëntatiepunten, de Amercentrale, een wrak van een tjalk en de voormalige boerderij ‘De Steen van Kloosteroord’. Het wrak van de oude tjalk ligt direct naast de ingang van het gebied maar is inmiddels overwoekerd met wilgenopslag. Dit schip van 20 meter lang is tijdens de aanleg van de Aakvlaai gevonden en werd vroeger gebruikt voor het vervoer van bies, riet of wilgenhout. De oude boerderij ‘De Steen van Kloosteroord’ is nog zichtbaar op een terp aan de rand van het gebied. De Aakvlai is een perfecte start van je Biesboschvakantie. Er zijn hier talloze mooie overnachtingsplekjes vrij in de natuur maar ook aanmeersteigers (aangeduid met blauwe bolletjes in de kaart). De oevers bestaan uit zandstrandjes en picknickweitjes. Inmiddels is het gebied begroeid met wilgen en kleurige bloemen en zijn er reeën, hazen en bevers gesignaleerd. Ruige vloedbossen met riet en wilde vegetatie. Het enige verschil met de Biesbosch is dat Staatsbosbeheer in de Aakvlaai Bruggetje St Jan Jachthaven Vissershang Vissershang 6 Hank  0162-402200 € 2,00 p/meter + toeristenbelasting Tip! Als je onderweg iemand op wil halen om mee te varen kan dat het beste in Hank. Hapje eten? Deze locatie vind je op pagina 30-31 Docks Vissershang Vissershang 2, Hank (bij de haven) 0162-402450 | docksvissershang.nl Jachthaven Aanlegsteiger passanten Verboden verder te varen Verboden te varen Wandeling (2,4 km) Kanosteiger Kanoroute Aakvlaai Strand Afmeervoorziening Jachthaven Vissershang 34 BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE

hier en daar de oevers bijhoudt zodat ze gemakkelijk bereikbaar blijven voor de (water)recreanten. Ook de visarend en slechtvalk is hier gezien. Je kunt hier dan ook leuk kanoën of suppen, grote kans dat je een van deze vaste bewoners tegen komt. Wanneer je aan de noordkant van de Aakvlaai een ligplaats zoekt kun je makkelijk via de dijken naar Docks Vissershang lopen, een gezellig restaurant, met uitzicht op de jachthaven. Overnachten in de natuur Met de blokhutboot kun je aanleggen waar je maar wilt met behulp van de spudpalen, een heel gebruiksvriendelijk aanmeersysteem. Luister naar het gezang van de vele vogelsoorten die hier voorkomen. Als je je hengel meeneemt, is er een grote kans dat je een karper, een snoek, een roofblei of een meerval aan de haak slaat. Hou je van wandelen? De Aakvlaai heeft ook wandelmogelijkheden, van routes over verharde paden tot struintochten door de drassige wetlands. HOTSPOTS Wil je graag een arend spotten of weten waar je bevers kunt vinden? Scan de QR-code voor duidelijke kaarten waarop de hotspots van deze dieren zijn aangegeven. BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BIESBOSCH BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE 35

Nationaal Park Nationaal Park De Biesbosch is een van de meer dan 20 nationale parken in Nederland. Het bestaat uit de benedenlopen van de Maas, Nieuwe Merwede, Hollands Diep en een groot aantal kreken en eilandjes. Een delta met heel bijzondere natuur, een landschap dat soms op een echte jungle lijkt en wat verderop weer de meest weidse uitzichten biedt. In de Biesbosch komen talloze bijzondere planten- en diersoorten voor. Om de natuur te beschermen gelden er in de Biesbosch speciale parkregels. Grootste knaagdier van Europa Een van de meest bijzondere bewoners van de Biesbosch is misschien wel de bever, het grootste knaagdier van Europa en hét icoon van Nationaal Park De Biesbosch. Na uitgestorven te zijn in Nederland zijn er opnieuw bevers geherintroduceerd in de Biesbosch. In de decennia na 1988 hebben ze zich flink uitgebreid! Tijdens een inventarisatie in 2014 werden er maar liefst 107 beverburchten geteld in het Nationaal Park. De bever is een echt familiedier en leeft vaak in een groep van 4 tot 6 bevers bij elkaar. Vaak hebben deze groepen ook meerdere burchten waar ze gebruik van maken. Naast de bever leven er ook nog reeën en vossen in het park. En ook de vogels mogen we niet vergeten! Door de weelderige bosontwikkeling en de aanwezigheid van prooidieren voelen grotere roofvogels zich hier goed thuis. Denk aan haviken, buizerds en zelfs de zeearend en visarend. Het gebied is voorlopig het enige natuurgebied in Nederland waar de visarend broedt. Je komt ze zeker tegen als je hier een bezoek brengt. Echte natuurliefhebbers hebben op een blokhutboot in de Biesbosch gegarandeerd een topvakantie! 10 Biesbosch regels De maximum vaarsnelheid in de kreken is 6 km/uur. In sommige grotere kreken mag je 9 km/uur. Beroepsvaart en rondvaartboten hebben altijd voorrang. Het is verboden om afgesloten gebieden of kreken in te gaan. Kamperen mag alleen op de camping: wild kamperen is verboden. Kampvuren zijn niet toegestaan. Barbecues moeten tenminste 40 cm boven de grond staan. Neem afval mee in een vuilniszak of gooi het in één van de afvalbakken die in het gebied staan. Vissen mag alleen met een vergunning/vispas. De Biesbosch is een stiltegebied, respecteer dit. Drones zijn verboden. BLOKHUTBOOTMAGAZINE | DE BIESBOSCH 36 BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE

Kanoën door de Biesbosch Grote delen van de Biesbosch zijn alleen over water bereikbaar. Wie tot in het binnenste gedeelte van dit nationaal park wil doordringen heeft een boot nodig! Met een blokhutboot kun je vanwege ondiepte niet alle geulen invaren. Met de bijbehorende kano bereik je de kleinste geulen, die soms vol staan met waterplanten. Geruisloos peddelen door smalle kreken, bukkend onder lage takken en omgevallen bomen door, de natuur beleven vanaf de waterspiegel. Scan een van onderstaande routes of zoek een route uit op de grote kaart die je meekrijgt en ontdek met de kano of SUP de Biesbosch van nog dichterbij. De natuur in de kleine kreken is ongerept, je ziet er allerlei soorten planten, bloemen en waterdieren. Hoe stiller je peddelt hoe meer je zult zien. Geniet van de stilte en rust, de natuur was nog nooit zo dichtbij! Aakvlaairoute (6km) In de Aakvlaai vind je veel kreekjes, strandjes, aanlegsteigers en eilandjes. Omdat de Aakvlaai direct aan de Biesbosch grenst kun je hier zomaar een bever tegenkomen of grote watervogels als lepelaars en zilverreigers. Hoewel de route niet veel kilometers telt, kun je gemakkelijk een dag doorbrengen in de Aakvlaai. Leuke punten onderweg zijn de restanten van boerderij De Steen van Kloosteroord en het wrak van een tjalk. Als je even uit wilt rusten, zoek je een rustig plekje op een strandje. Doolhofroute (20 km) De Doolhof is een wilgenvloedbos in het hart van de Biesbosch. Het is alleen over water te bereiken. Het is ontstaan door verwildering van een griend waaruit hout gehakt werd. De Doolhofroute gaat grotendeels door smalle kreekjes. Het is een ruig en zompig stuk Biesbosch waar de natuur de baas is. Maar, o, wat is het hier mooi! Lissen, balsemien, mossen, varens, paddestoelen, kruiden. Je kijkt je ogen uit. In dit gebied kun je zomaar een vos tegenkomen, of een lepelaar, terwijl er ook reeën en ratten rondsnuffelen. Vogelliefhebbers komen hier net zo graag als de vrolijke fluiters zelf. Binnen de Biesbosch is dit een uniek stukje natuur dat je in alle rust kunt ontdekken. BLOKHUTBOOT.NL/MAGAZINE 37

RkJQdWJsaXNoZXIy MjY1MDQ=